Het internationale keurmerk Verified Conservation Areas (VCA) kwam in 2018 tot stand. Het eerste gebied in Nederland dat zich liet registreren was het bedrijfsterrein rondom de brouwerij van Heineken in Zoetermeer. Het keurmerk werd daarop een basis onder de ‘Living lab Registers’ van het Nederlandse Deltaplan voor Biodiversiteitsherstel, in 2019.
Bij de oprichting van de VCA was de doelstelling ambitieus: zes miljoen hectare geregistreerd natuurgebied in 2020. Van een uitgestrekt jachtgebied (200 duizend hectare) in Mozambique en een bosbouwgebied (ruim 100 duizend hectare) in Indonesië tot ecodorp Boekel (twee hectare) in Nederland.
Over dit keurkmerk VCA gaat deze P+ Special uit 2018. Op de cover het bijenhotel bij de Heineken brouwerij Zoeterwoude.
De bijdrage van Heineken is een uitstekend voorbeeld van natuurbeheer zoals het nieuwe keurmerk wil bekrachtigen. Een bloemrijk netwerk in de provincie Zuid-Holland dat bijen voldoende voedsel en nestgelegenheid biedt en het landschap aantrekkelijker en kleurrijker maakt. Het klinkt als de droom van een handjevol natuurfans. In werkelijkheid is het onderdeel van een grootschalig samenwerkingsverband in de provincie. Met naast bierbrouwer Heineken als partner het provinciebestuur, Wageningen Environmental Research, het hoogheemraadschap Rijnland en Naturalis. De partners opereren gezamenlijk onder de naam Groene Cirkels. Het verduurzamen van de Heineken-brouwerij in Zoeterwoude is daarbij gekoppeld aan de provinciale ambities rondom ruimte, water, mobiliteit en economie.
Bijenlandschap als voortrekker
Onderdeel van Groene Cirkels is het Bijenlandschap. De aanleg van bijenlandschappen rond bedrijventerreinen en boerderijen moet een halt toeroepen aan de wintersterfte bij de honingbij en de achteruitgang van de wilde bij.
Als eerste Nederlandse partij meldde het Bijenlandschap zich bijna twee jaar geleden aan voor registratie bij het VCA Platform, dat zetelt in Genève. Het initiatief voor dit nieuwe keurmerk kwam enkele jaren geleden van natuurorganisatie IUCN International. Steun is er van enkele overheden, zoals Nederland, en grote natuurorganisaties als Conservation International, Earthmind en het World Resources Institute.
In de P+ Special is er aandacht voor tal van andere initiatiefnemers, die voor inzet voor natuurbeheer samenwerken met VCA. Het waterbedrijf Vitens gebruikt VCA als instrument voor het beheer van de heidecorridor Soestduinen, dat eerst een nogal versnipperd geheel van stukjes terrein was. Nu belooft het een aaneengesloten strook land van 15 hectare te worden in de gemeente Soest, dat waardevolle natuurgebieden van het voormalige militaire vliegveld Soesterberg, het waterwingebied Soestduinen en het militaire oefengebied Vlasakkers met elkaar verbindt. De verschillende stukken grond zijn in handen van zes verschillende landeigenaren
Ecologische waarde zichtbaar
Andere voorbeelden in deze P+ Special: de speurtocht van energieleverancier Eneco naar biodiversiteit en de certificering van het Ecodorp Boekel: “VCA kan de maatschappelijke en ecologische waarde van een ecodorp zichtbaar maken.”
Ook hoe een aangekocht verwaarloosd terrein door ‘superbloemist’ Oogenlust werd bestemd voor natuurontwikkeling krijgt aandacht. Marcel van Dijk, directeur Oogenlust in deze P+ Special: “Veel grote bedrijven zijn enorm bezig met natuurlijk kapitaal in hun keten. Prima. Maar kijk ook eens om je heen, naar je eigen bedrijfsterrein en de aanpalende gebieden. Vraag je af wat je kunt doen aan horizonvervuiling, aan het verminderen van fijnstof en recycling van afval. En aan ecologisch herstel, het bevorderen van biodiversiteit. En laat dat zien. Dat kan met VCA, en daarom vind ik het in potentie zo’n mooi instrument.”
Meer over recente ontwikkelingen rondom de VCA in Nederland
Tekst Hans van de Veen, foto Joost Bouwmeester
